Euthanasie

Deze blog, wou ik niet schrijven. Hij is persoonlijk, vanuit mijzelf geschreven en momenteel doet het pijn, maar toch vind ik het onderwerp te belangrijk.. Ik weet dat het voor veel mensen anders is, maar dit is hoe ik er in sta.

Deze is voor Tora. Tora, geboren op 1 augustus 2023, mijn eigen, met liefde en zorg, gefokte nestje. Tora is 25 juni 2024, na acuut hartfalen, geëuthanaseerd.

Wanneer is het genoeg?

Zoals ik al eerder schreef, is deze blog voor mij ontzettend persoonlijk. Mijn lieve kleine vriendin ligt niet bij mij op schoot.

Wat ik altijd zelf zeg, is dat ik te allen tijde wil dat mijn dieren een dierwaardig bestaan hebben. Ze moeten kunnen doen, waar ze voor gemaakt zijn.

Mijn papegaaien moeten kunnen vliegen en slopen. Mijn kippen, scharelen. Mijn honden, rennen, spelen en wandelen. Mijn katten, chillen, spelen en klimmen. Mijn paarden, galopperen en eten. Ga zo maar door.

Als dit, op enig moment, niet meer blijkt te kunnen. En dan bedoel ik niet, tijdelijk, omdat ze ziek zijn, maar voor altijd. Dan is het voor mij genoeg.

De 5 vrijheden

De 5 vrijheden gaan eigenlijk over dierenwelzijn, maar daarmee gaan ze tegelijktijdig ook over, wat een dierwaardig bestaan is.

De 5 vrijheden zijn de volgende:
• Vrij van dorst en honger; Ze hebben gemakkelijk toegang tot vers water en passende voeding.
• Vrij van thermaal en fysiek ongemak; Ze hebben een geschikte leefomgeving, inclusief onderdak en een comfortabele rust plek.
• Vrij van pijn, verwondingen en ziekte; Ze worden geen pijn gedaan en er is sprake van preventie en wanneer nodig medische hulp en behandeling.
• Vrij van angst en chronische stress; Er is zorg voor een zo veilig mogelijke, passende huisvesting, waar dieren zich comfortabel voelen. En er is zorg voor evt. behandelingen zie geestelijk lijden voorkomen.
• Vrij om normaal en soorteigen gedrag te vertonen; Ze hebben voldoende ruimte, goede voorzieningen en evt. gezelschap van soortgenoten.

Hiermee kun je vast een beeld maken, hoe dit er uit ziet voor jouw eigen dier. Lukt dat je niet, dan kun je contact met me opnemen, dan kunnen we daar evt. samen naar kijken.

Een acute ziekte, aandoening of verwonding

Om Tora als voorbeeld te nemen. Zij had een acute aandoening/ziekte. Dat houdt in, dat iets zomaar of plotseling optreed of er is.
Ik kom zondagavond thuis, geef mijn dieren eten en zie dat Tora niet graag haar vlees wil eten. Ik bekijk haar nader en zie haar ogen dieper liggen, haar tempratuur is iets afwijkend, de stand van haar oren is anders, ze zit anders dan normaal en ze heeft een buik borst ademhaling, die ook nog eens sneller is als gebruikelijk.

Aangezien ik zelf ook paraveterinair dierenartsassistente ben, schiet ik niet direct in de stress. Ik besluit haar te monitoren en nog meermaals voeding aan te bieden. Ook ga ik er ‘s nachts meerdere malen uit, om haar even te checken. Ik had het vermoeden dat het wel eens weer gerelateerd kon zijn en hebben we afgesproken dat als ze in de ochtend nog zo zou zijn, dat we contact op zouden nemen met onze dierenarts.

Maandag ochtend, is ze eigenlijk hetzelfde en om 8 uur bel ik de dierenarts, waar ik om half 10 al terecht kon. Daar is ze onderzocht en hebben we besloten om haar op te laten nemen en verder onderzoek uit te laten voeren.

Na alle onderzoeken en de opname, kwamen we uit op dat het vermoedelijk een hartprobleem is en daarvoor kreeg ik een doorverwijzing naar de kliniek. Daar zou ik aankomende vrijdag terecht kunnen.

Tora mocht na de opname mee naar huis en ik kreeg medicatie mee, waardoor ze zich beter zou moeten gaan voelen. Deze medicatie werkte tijdens de opname ook. Als er dingen zouden veranderen, zou ik altijd kunnen bellen en weer langs kunnen komen.

Eenmaal thuis ging ik verder met monitoren en voer aanbieden. Ze was sowieso al een moeilijke eter, dus dit vond ik niet per definitie verontrustend.

In de nacht veranderde de situatie niet. Tot de ochtend.

Toen ik haar dinsdag ochtend optilde, was ze slap als een vaatdoek, en voelde ze koud aan. Toen ik haar temperatuurde had ze enorme onder tempratuur. Daarop belde ik direct de dierenarts en konden we eigenlijk direct langs komen.

Bij de dierenarts hadden we 2 opties. Optie 1, alles op alles zetten om haar er door te trekken. Dit hield in, sonde, medicatie, zuurstofkooi, infuus enz. Of optie 2, euthanasie.

Dit was precies waar ik bang voor was. Tora haar lijf gaf het op. En zoals jullie waarschijnlijk weten, gaan hartproblemen en warm weer eigenlijk niet samen.

Ik ging bij mezelf en bij de dierenarts ten rade. Wat nou als we alles op alles zetten. Wat is dan de prognose? Anders gezegd, als ze er door zou komen, hoe lang had ze nog?

Daar is eigenlijk geen duidelijk antwoord op, maar wat wel duidelijk was, is dat een hartaandoening, niet zomaar weg te krijgen is. Elke warme dag zou weer een aanslag zijn op haar gestel. En elke warme dag, zorgen om haar gezondheid.

Dit was het moment dat de grond onder mijn voeten vandaan zakte… Voor Tora, was euthanasie, de meest eerlijke optie.

Een chronische ziekte, aandoening of verwonding

Het woord chronisch zegt het al. Het is altijd aanwezig en vaak wordt het in de loop der tijd alleen maar slechter.
Een chronische aandoening is bijvoorbeeld artrose.

En ook m.b.t. een chronische aandoening, heb ik zelf een dier (eigenlijk 3) die hieraan voldoet. Als voorbeeld neem ik Ruud. Mijn inmiddels bijna 13 jarige kruising. Ruud kampt sinds hij ouder word met o.a. artrose, alvleesklier problemen en een tumor welke, voor hem niet meer operabel is, en groeit.

Dit gaat langzaam. Langzaamaan, wordt hij alleen maar slechter. Om voor mezelf helder te krijgen wanneer het genoeg is. Hebben we wat pijlers afgesproken. Hij wordt geëuthanaseerd, wanneer:
• Hij onder narcose zou moeten, voor een ingreep
• Ik hem, ondanks medicatie, niet meer pijnvrij kan krijgen
• Hij niet meer met plezier naar buiten wil
• Hij niet meer, voor hem, normaal kan bewegen
• Zijn tumor lekt
• Zijn tumor scheurt
• Zijn tumor er voor zorgt dat hij niet meer kan plassen
• Hij niet meer kan ontlasten in het algemeen
• Hij incontinent wordt
• Of wanneer hij zijn “spark” kwijt is

Natuurlijk zijn de pijlers van elk dier weer anders, maar eigenlijk komt het altijd terug op die 5 vrijheden.

Ook hierbij geldt; dat je vast een beeld kunt maken, hoe dit er uit ziet voor jouw eigen dier. Lukt dat je niet, dan kun je contact met me opnemen, dan kunnen we daar evt. samen naar kijken.

Je dier wordt geëuthanaseerd, en dan?

Oké, je hebt die onmogelijke keuze gemaakt. Maar hoe nu verder?

Je kunt er voor kiezen om je dier thuis te laten euthanaseren, maar dit kan ook op de dierenartsenpraktijk. Net wat jij, maar ook je dier, prettig vindt. Soms heb je die keuze niet of is het niet eerlijk tegenover je dier om hem nog te moeten verplaatsen.

Bijvoorbeeld als blijkt, dat je dier, tijdens een operatie nooit meer een dierwaardig leven kan lijden. Dan is het mijn inziens vriendelijker om je dier tijdens de narcose te laten euthanaseren.

En dan? Je dier is dood. Wat voor mij belangrijk is, is of mijn andere dieren afscheid hebben genomen. Bij Tora merkte ik dat de andere dieren eerst meer interesse toonde tijdens haar ziekzijn en toen juist afstand namen. Zij hadden al afscheid genomen. Ik heb haar dan ook vanuit de dierenartsenpraktijk, niet eerst nog mee naar huis genomen.

Je kunt er ook voor kiezen dit wel te doen. Om je overleden dier, mee te nemen naar huis, hem daar neer te leggen en je andere dieren, de mogelijkheid geven om afscheid te nemen.

Nadat jij en misschien je andere dieren afscheid hebben genomen. Moet je weer kiezen. Wat doe je met je dier? Ga je hem begraven, cremeren of misschien nog wel anders?

Als je kiest voor begraven neem je waarschijnlijk je dier mee en begraaf je hem op een plek welke voor jou goed voelt.

Een groter dier, wordt vaak gecremeerd. Je kunt er dan voor kiezen om je dier op te laten halen bij de dierenarts of je kunt hem, na het maken van een afspraak bij het dierencrematorium, zelf langsbrengen. Eenmaal gecremeerd, kun je er voor kiezen om de as uit te laten strooien daar, of hem je dier naar huis te halen. Dan kan je ook zelf de as ophalen of je laat het bezorgen bij je dierenarts, al dan niet in een urn.

Verder heb je nog andere manieren voor de laatste bestemming van je dier. Wil je daar verder op in gaan, dan kun je privé contact met me opnemen.

Tot slot

Alvast bedankt voor het lezen. Ik hoop dat ik, door het delen van mijn persoonlijke verhaal, het voor jullie ook wat makkelijker heb gemaakt. En ik hoop, dat jullie en ik nog heeeeeeeeeeeeeel lang van onze, oh zo geliefde, dieren mogen genieten!

Heb je vragen of opmerkingen? Wil je wat anders weten? Of heb je een nieuw idee voor een blog? Laat het me weten! Je kunt contact opnemen met me via WhatsApp, Instagram, Messenger of info@cynthiahuizinga.nl